21 may 2025-ci il tarixində Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə keçirilən Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət başçılarının qeyri-rəsmi Zirvə görüşü, türk dünyasının geosiyasi və iqtisadi əməkdaşlığında yeni bir mərhələnin əsasını qoydu. Görüşdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin çıxışı diqqət mərkəzində oldu. Onun çıxışı, yalnız Azərbaycan üçün deyil, ümumilikdə türk dünyası üçün strateji baxışın və birliyin möhkəmləndirilməsi istiqamətində atılan addımların bariz nümunəsidir. Prezident İlham Əliyev çıxışında Türk Dövlətləri Təşkilatının qlobal səviyyədə güc mərkəzinə çevrilməsi istiqamətində inteqrasiyanın vacibliyini xüsusi vurğuladı. O, qeyd etdi ki, ümumi tarixi, mədəniyyəti və dili paylaşan türk dövlətləri arasında əlaqələrin dərinləşdirilməsi, yalnız regional sabitlik və inkişaf baxımından deyil, həm də qlobal siyasi sistemdə balansın qorunması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Azərbaycan Prezidentinin çıxışında diqqət çəkən əsas məqamlardan biri Türk dünyasının iqtisadi birliyinin formalaşmasına verdiyi dəstək oldu. O, Azərbaycan ilə digər türk dövlətləri arasında ticarət dövriyyəsinin artırılması, enerji, nəqliyyat və kommunikasiya sahələrində ortaq layihələrin icrası, Xəzər dənizindən keçən yeni nəqliyyat dəhlizlərinin gücləndirilməsi kimi təşəbbüslərlə çıxış etdi. Bu təşəbbüslər, eyni zamanda, Azərbaycan üçün strateji nəqliyyat və enerji qovşağı statusunun möhkəmlənməsinə xidmət edir. Prezident Əliyev çıxışında Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinə də toxundu və post-münaqişə dövründə regionda sülh və əməkdaşlıq mühitinin yaradılması üçün göstərilən səylərdən danışdı. O, bəyan etdi ki, regionda sülh yalnız beynəlxalq hüququn normaları əsasında mümkündür və Azərbaycanın ərazi bütövlüyü prinsipi bütün tərəflər üçün qəbul edilməlidir. Bu fikirlər, türk dövlətlərinin birliyi fonunda Cənubi Qafqazda sabitliyin təmin olunmasına yönəlik çağırış kimi də qiymətləndirilə bilər. Bununla yanaşı, Prezident İlham Əliyev Macarıstanın Türk Dövlətləri Təşkilatı ilə əlaqələrinin inkişafını yüksək qiymətləndirdi və Budapeştdə belə bir tədbirin keçirilməsinin təşkilata olan beynəlxalq marağın artmasının sübutu olduğunu bildirdi. Macarıstanın müşahidəçi üzv kimi platformada fəal iştirakı, türk birliyinin coğrafi və siyasi miqyasının genişlənməsi baxımından əlamətdardır. Prezident Əliyevin çıxışı həm də Azərbaycan xalqının Türk dünyasına verdiyi strateji dəyərin ifadəsi idi. Onun liderliyi ilə Azərbaycan bu gün yalnız regionda deyil, həm də türk dövlətləri arasında nüfuzlu və etibarlı tərəfdaş kimi çıxış edir. Təşkilatın gələcək inkişafında Azərbaycanın rolu və töhfələri, regional əməkdaşlığın səmərəliliyini daha da artıracaq.
Nəticə etibarilə, Budapeşt Zirvəsində Prezident İlham Əliyevin səsləndirdiyi fikirlər, Türk Dövlətləri Təşkilatının qarşıdakı illərdə inteqrasiya səviyyəsini yüksəltmək, ortaq maraqları qorumaq və qlobal çağırışlara birlikdə cavab vermək üçün siyasi iradənin mövcud olduğunu göstərdi. Bu çıxış, türk dövlətləri arasında qarşılıqlı hörmət, əməkdaşlıq və strateji tərəfdaşlığın gələcək inkişafına güclü təkan verdi.
İsmayıl Nağızadə,
Yeni Azərbaycan partiyası,məsləhətçi
