Hər bir xalqın tarixində dönüş nöqtələri, qürur mənbəyi olan hadisələr var. Azərbaycan xalqı üçün belə mühüm tarixlərdən biri də 26 avqustdur – bu gün Laçın şəhərinin işğaldan azad olunduğu gündür. Bu tarixi gün təkcə bir şəhərin azadlığı deyil, eyni zamanda milli qürurumuzun, ordumuzun gücünün və xalqımızın birliyinin təntənəsidir.
Laçın rayonu 8 avqust 1930-cu ildə inzibati rayon statusu almışdır. Qarabağ bölgəsinin qərb hissəsində, dağlıq ərazidə yerləşən Laçın zəngin təbiəti, mineral bulaqları, geniş yaylaqları və qədim tarixə malik abidələri ilə tanınır. Rayonun ərazisində eramızdan əvvəlki dövrlərə aid çoxsaylı arxeoloji tapıntılar, eləcə də orta əsrlərə aid alban məbədləri, körpülər, qalalar və məscidlər mövcuddur.
Laçın uzun illər boyu Azərbaycanın mühüm strateji bölgələrindən biri olmuşdur. Buradan keçən Laçın dəhlizi Qarabağla Ermənistan arasında birbaşa əlaqə yaradan əsas yol olmuşdur və bu, onun geosiyasi əhəmiyyətini daha da artırmışdır.
1992-ci il may ayının 18-də Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Laçın rayonu işğal olundu. Bu işğal nəticəsində on minlərlə dinc sakin öz evindən didərgin düşdü, şəhər və kəndlər dağıdıldı, tarixi və mədəni abidələrə ciddi ziyan vuruldu. İşğal zamanı Laçın dəhlizi vasitəsilə Ermənistanla Qarabağdakı erməni qüvvələri arasında birbaşa əlaqə yaradıldı və bu ərazi qeyri-qanuni məqsədlərlə istifadə edildi.
Laçın rayonu 30 ilə yaxın müddət ərzində düşmən tapdağında qaldı. Bu illər ərzində laçınlılar doğma torpaqlarına qayıtmaq ümidi ilə yaşadılar. Onlar müxtəlif bölgələrdə məskunlaşsalar da, hər zaman doğma yurdlarına olan bağlılıqlarını itirmədilər. Laçın Azərbaycanın mədəni irsində də silinməz izlər buraxan bölgələrdən biri idi və onun işğalı bütün xalq üçün böyük itki idi.
Azərbaycan Ordusu 2020-ci ildə baş vermiş 44 günlük Vətən müharibəsində tarixi zəfər qazandı. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ordumuz işğal altındakı torpaqları mərhələli şəkildə azad etdi. 2020-ci il 10 noyabr tarixində imzalanmış üçtərəfli bəyanata əsasən, Laçın rayonu da Azərbaycan nəzarətinə qaytarılmalı idi.
Bu prosesin davamı olaraq, 2022-ci ilin 26 avqustunda Laçın şəhəri, eləcə də Zabux və Sus kəndləri Azərbaycan Ordusu tərəfindən tam nəzarətə götürüldü. Bu tarix Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün daha bir real təzahürü oldu.
Bu, həm də işğaldan sonra Laçında həyata keçirilən “Böyük Qayıdış” proqramının başlanğıcı oldu. Artıq şəhərdə yenidənqurma və bərpa işləri sürətlə aparılır, infrastruktur layihələri həyata keçirilir, məktəblər, xəstəxanalar, yollar və evlər inşa olunur. Laçın sakinləri 30 ildən sonra yenidən doğma ocaqlarına dönməyə başlayıblar.
Bu gün Laçın yalnız fiziki olaraq deyil, həm də mənəvi olaraq dirçəlir. Dövlətimizin həyata keçirdiyi layihələr nəticəsində Laçın şəhəri müasir tələblərə uyğun şəkildə bərpa olunur. Eyni zamanda, tarixi irsin qorunması, ekoloji mühitin bərpası və turizm potensialının inkişafı da diqqət mərkəzindədir.
Laçın artıq yenidən Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi olaraq gələcəyə doğru addımlayır. Burada keçirilən tədbirlər, dövlət səviyyəsində verilən qərarlar və laçınlıların doğma yurda dönüşü bu torpağın yenidən canlandığını sübut edir.
26 avqust – Laçın Günü təkcə bir ərazinin azad olunmasının tarixi deyil, həm də Azərbaycan xalqının sarsılmaz iradəsinin, əzminin və birlik ruhunun simvoludur. Bu gün biz şəhidlərimizin ruhu qarşısında baş əyir, qazilərimizin fədakarlığını yüksək qiymətləndirir və azad edilmiş torpaqlarda yüksələn yeni həyatı alqışlayırıq.
Qarabağ Azərbaycandır!
Laçın Azərbaycandır!
26 Avqust – Qürur Günümüz Mübarək!
İlham Quliyev,
Yeni Azərbaycan Partiyası məsləhətçi
