Azərbaycan tarixində qadınların rolu, yalnız ailə həyatı ilə məhdudlaşmır, onlar həm də cəmiyyətin müxtəlif sahələrində fəaliyyət göstərərək, ölkənin inkişafına və mədəni irsinin zənginləşməsinə böyük töhfələr vermişlər. 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Gününün Azərbaycanda qeyd olunması, qadınların tarix boyunca oynadıqları mühüm rolu bir daha xatırlatmaq və onların sosial, siyasi və mədəni fəaliyyətlərini qiymətləndirmək üçün mühüm bir gündür.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə qadınların hüquqlarına böyük diqqət ayrılmışdı. 1918-ci ildə Azərbaycan dünyada ilk müsəlman ölkəsi olaraq qadınlara seçki hüququ vermişdir. Bu, qadınların siyasi həyatda iştirak etməyə başlaması ilə nəticələndi və cəmiyyətdəki bərabərlik ideyalarının inkişafına şərait yaratdı.
1918-ci ildə qadınlara seçki hüququ verilərkən, bu addım yalnız Azərbaycan üçün deyil, ümumilikdə müsəlman dünyası üçün bir inqilabi addım idi. Həmçinin, Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində qadınlar məktəblərə yazılmağa, dövlət idarələrində işləməyə və ictimai həyatda iştirak etməyə başlamışdılar. Bu dövrdə məşhur qadın fəallarından biri olan Sara Qədimova və Fatma Xatun kimi şəxsiyyətlər, qadınların hüquqlarını müdafiə edərək, təhsil və digər sosial sahələrdəki mövqelərini gücləndirməyə çalışdılar.
Sovet dövründə Azərbaycanda qadınların işgüzar həyatda və siyasətdə fəallığı daha da artdı. Sovet İttifaqı qadınlara təhsil almaq, işə çıxmaq və ictimai həyatda iştirak etmək üçün bərabər hüquqlar tanıyırdı. Bu dövrdə qadınlar özlərini müxtəlif sahələrdə sınamış, dövlət idarələrində yüksək vəzifələrə yüksəlmiş, elmi və mədəni sahələrdə mühüm uğurlar qazanmışdılar.
Məşhur Azərbaycan qadınları arasında alimlər, həkimlər, müəllimlər, mühəndislər, aktyorlar və rəssamlar yer alırdı. Həmçinin, Sovet dövründə Azərbaycan qadınları müxtəlif peşələrdə işləyərək iqtisadi inkişafın təməlini qoymuşdular. Bu dövrün ən diqqətçəkici cəhətlərindən biri qadınların sənaye, təhsil və səhiyyə sahələrində əhəmiyyətli rol oynamasıdır.
Azərbaycanın müstəqillik qazandığı 1991-ci ildən sonra da qadınların rolu dəyişməyib. Müstəqillik dövründə qadınlar həm iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində, həm də mədəniyyət və incəsənətdə böyük uğurlar qazanmış, ölkənin inkişafında öz izlərini qoymuşdular. Azərbaycan qadınları, həmçinin, siyasi həyatda da mühüm yer tutmuş və bir çox yüksək vəzifələrdə fəaliyyət göstərmişlər.
Qadınların müstəqillik dövründəki mühüm uğurlarından biri, onların Azərbaycanda siyasi qərar qəbul edən orqanlarda iştirakının artmasıdır. Hazırda ölkəmizdə bir neçə qadın deputat və yüksək dövlət vəzifəsi tutan şəxsiyyətlər vardır. Eyni zamanda, qadınlar müxtəlif sahələrdə iş qurur, öz bizneslərini idarə edir və sosial fəaliyyətdə iştirak edirlər.
Beynəlxalq Qadınlar Günü, qadınların hüquqlarının müdafiəsi, bərabərlik və gender bərabərliyinin təbliğ edilməsi məqsədini daşıyır. Ölkəmiz 8 Martı qeyd edərək, qadınların cəmiyyətdəki rolunu bir daha qiymətləndirir. Bu gün, həm də qadınların cəmiyyətin inkişafına verdiyi töhfələrin tanınması və qadınların qarşılaşdığı problemlərin müzakirəsi üçün bir fürsət yaradır.
Azərbaycanın müasir qadınları, həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq arenada özlərini təsdiq edərək, ailə və cəmiyyətin inkişafında mühüm rol oynayırlar. Onlar həm evdar qadınlar, həm də işgüzar, təhsilli, elmi fəaliyyətlə məşğul olan peşəkarlardır. Qadınların cəmiyyət həyatına aktiv qatqısı, yalnız Azərbaycanın deyil, bütövlükdə dünya miqyasında bərabərlik və ədalət prinsiplərinin inkişafına zəmin yaradır.
Azərbaycan tarixində qadınların rolu çoxşaxəlidir və bu, hər dövrün özünəməxsus xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq dəyişmişdir. 8 Mart, qadınların tarixi mübarizəsinin və ictimai fəallığının qeyd olunduğu bir gündür. Azərbaycan qadınları, keçmişdən bu günə qədər müxtəlif dövrlərdə sosial, mədəni və siyasi həyatda mühüm rol oynamış, cəmiyyətin inkişafında böyük töhfələr vermişlər. 8 Mart, yalnız qadınların uğurlarını qeyd etmək deyil, eyni zamanda onların qarşılaşdıqları çətinliklər və hüquqlarının müdafiəsi üçün mübarizənin davam etməsi üçün bir çağırışdır.
Siyasət Həsənov,
YAP Xəzər rayon təşkilatınının məsləhətçisi
