Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Pekində Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibə, iki ölkə arasında münasibətlərin mövcud səviyyəsini və gələcək əməkdaşlıq perspektivlərini əks etdirən çox əhəmiyyətli bir hadisə oldu. Müsahibə, aprelin 25-də həmin televiziya kanalında yayımlandı və ölkələr arasındakı strateji əlaqələrin inkişafına dair bir çox mühüm məsələlərə toxunuldu. Prezident İlham Əliyev müsahibəsində Azərbaycan ilə Çin arasındakı münasibətlərin müstəsna səviyyədə olduğunu vurğuladı. Prezident qeyd etdi ki, altı ildən sonra Çinə dövlət səfərinə gəlmək onun üçün böyük şərəfdir və bu zaman daha yüksək səviyyəyə qaldırılmış münasibətlərdən razı qalır. Sonuncu dəfə, 2023-cü ilin iyul ayında keçirilən beynəlxalq tədbir çərçivəsində Çin Prezidenti Xi Jinping ilə görüşərək strateji tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə imzalamışdır. Bu sənəd, iki ölkə arasındakı əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə və müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığın genişlənməsinə təkan vermişdir. Çinə hər səfərində Prezident İlham Əliyev ölkənin sürətli inkişafını və modernləşmə prosesini müşahidə etdiyini bildirib. 2005-ci ildən bəri Çinə etdiyi səfərlərin ona ölkənin iqtisadi və sosial tərəqqisi barədə dərin təəssüratlar bəxş etdiyini qeyd edib. Bu inkişafların Çin xalqının beynəlxalq aləmdəki mövqeyini də gücləndirdiyini vurğulayan İlham Əliyev, Çinin iqtisadi inkişafını və sosial nailiyyətlərini Azərbaycanın inkişafı ilə müqayisə edərək, bu təcrübədən faydalanmağın önəmini vurğuladı. Çin ilə Azərbaycan arasındakı münasibətləri daha da dərinləşdirən “Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq Əlaqələrinin Qurulması” haqda Bəyanat, iki ölkənin milli maraqlarına uyğunluq, suverenlik və ərazi bütövlüyünün qorunması kimi mühüm məsələləri əhatə edir. Bu sənədin imzalanması Azərbaycan üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir, çünki Azərbaycan, bu barədə imzalanan bəyanatlar arasında, Çin ilə olan sənədin ən güclü olduğuna inanır. Bəyanat, həmçinin, ticarət, daşımalar, xalqlararası əlaqələr və humanitar sahələrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsi istiqamətində irəliləyişlərə şərait yaradır. Prezident İlham Əliyev, Çinlə münasibətlərdə şəxsi münasibətlərin də mühüm rol oynadığını qeyd etdi. O, Çin Prezidenti Xi Jinping ilə olan münasibətlərini çox mehriban və dostcasına xarakterizə etdi. İlham Əliyev bildirib ki, Sədr Si ilə bir çox rəsmi və qeyri-rəsmi görüşlər keçirib və hər zaman açıq, səmimi müzakirələr aparıblar. Hər iki liderin regional sabitlik, təhlükəsizlik və beynəlxalq məsələlərə dair fikir mübadiləsi apardıqlarını qeyd edən Prezident, Sədr Si-nin liderlik keyfiyyətlərinə yüksək qiymət verib. Prezident İlham Əliyev, həmçinin, mərhum atası Heydər Əliyevin Çinlə münasibətlərin möhkəmləndirilməsindəki roluna da toxundu. O, bildirib ki, mərhum Prezident Heydər Əliyev 1994-cü ildə Çinə etdiyi səfərdən sonra ölkələr arasında möhkəm bir əlaqə təməli qoyub və bu gün bu irsi davam etdirdiklərini vurğuladı. Prezident İlham Əliyev, əgər atası indi sağ olsaydı, Azərbaycanın və Çin-Azərbaycan münasibətlərinin inkişafından fəxrlə danışardı. Azərbaycanın inkişafında Çinin rolu və ölkələr arasındakı yaşıl enerji sahəsindəki əməkdaşlıq xüsusilə diqqət çəkdi. Prezident İlham Əliyev, Azərbaycanın yaşıl enerji sahəsində həyata keçirdiyi addımları və bu sahədə Çinlə əməkdaşlıq potensialını müzakirə edərkən, Çinin nümunəsinin Azərbaycan üçün ilham mənbəyi olduğunu bildirdi. Çin istehsalı olan günəş panelləri, Azərbaycanın yaşıl enerjiyə keçidində mühüm rol oynayır. Azərbaycan, 2030-cu ilə qədər 6,500 meqavat bərpaolunan enerji əldə edəcəyini və bu yolla təbii qazdan istifadənin azalacağına işarə etdi. Prezident İlham Əliyev, Çin ilə bu sahədə olan əlaqələrin daha da gücləndiriləcəyini qeyd etdi. Prezident həmçinin, Azərbaycan və Çin arasında vizasız rejim tətbiq edilməsinin müsbət təsirlərindən bəhs etdi. Çinin turistləri qəbul etmə qaydasında dəyişikliklər edilməsi və səyahət imkanlarının artırılması iki ölkə arasında əlaqələrin daha da inkişaf etməsinə şərait yaradır. Eyni zamanda, Prezident İlham Əliyev, gələcəkdə Azərbaycanlıların Çində təhsil almasının və iş imkanlarının artmasını istəyir və bu sahədə daha çox əməkdaşlığın vacib olduğunu vurğuladı. Söhbət zamanı çay mədəniyyəti də xüsusi yer tutdu. Prezident İlham Əliyev, Azərbaycan çayının unikal dadını təqdim edərək, həmçinin Çinin qonaqpərvərliyindən bəhs etdi. Prezident, hər iki ölkənin çay mədəniyyətinin oxşar olduğunu və bu cür mübadilələrin xalqlar arasında dostluğu daha da möhkəmləndirdiyini bildirdi. Ümumilikdə, Prezident İlham Əliyevin bu müsahibəsi, Azərbaycan və Çin arasındakı əlaqələrin gələcəyinə dair çoxsaylı imkanları və yeni perspektivləri ortaya qoyur. Strateji tərəfdaşlıqdan yaşıl enerji sahəsinə, iqtisadi əməkdaşlıqdan mədəniyyət və təhsil mübadilələrinə qədər bir çox sahədə iki ölkə arasında daha sıx əlaqələrin qurulması gözlənilir. Bu inkişaflar, hər iki xalqın rifahına və beynəlxalq arenada mövqelərinin güclənməsinə xidmət edəcəkdir.
Mirsadıq Səməndərli,
Yeni Azərbaycan Partiyası, məsləhətçi
